Główne cechy systemu edukacji

Zapewnienie bezpłatnej edukacji wszystkim obywatelom i na wszystkich poziomach państwowego systemu edukacji jest konstytucyjną zasadą państwa greckiego.

Grecki system oświaty jest scentralizowany.  Jego funkcjonowanie regulują ustawy, dekrety prezydenckie i akty ministerialne.

Poziom centralny

Centralnym organem administracyjnym we wszystkich dziedzinach i na wszystkich poziomach systemu edukacji w Grecji jest Ministerstwo Edukacji i Spraw Religijnych, w którego gestii leży wyznaczanie długoterminowych celów greckiego systemu kształcenia, a także m.in. opracowywanie treści programów nauczania, rekrutacja kadry i finansowanie systemu.

Poziomy regionalny i lokalny

Dyrekcje ds. edukacji nadzorują wdrażanie krajowej polityki edukacyjnej na poziomie regionalnym.

Na poziomie lokalnym - dyrekcje ds. szkolnictwa podstawowego i średniego nadzorują wszystkie szkoły na swoim terenie. 

Z kolei zespoły szkolne dbają o sprawne funkcjonowanie szkół.

Nauczyciele

Nauczyciele i urzędnicy oświatowi muszą być absolwentami szkół wyższych.

Nauczyciele szkół podstawowych, by podjąć pracę w zawodzie, muszą ukończyć 4-letnie studia pedagogiczne (najbardziej typowa ścieżka kształcenia).

Większość nauczycieli szkół średnich odbywa 4 lub 5-letnie studia przedmiotowe na wydziale  nauczycielskim.

Struktura systemu edukacji

Diagram systemu edukacji

Obowiązek szkolny w Grecji obejmuje uczniów od 4 do 15 roku życia (11 lat). 

Etapy edukacji:

1) Szkolnictwo podstawowe

Ten etap obejmuje edukację przedszkolną i szkoły podstawowe.

Edukacja przedszkolna (Nipiagogeio)

Od roku szkolnego 2018/19 edukacja przedszkolna jest obowiązkowa dla wszystkich dzieci 4-letnich.

Opieka nad małymi dziećmi odbywa się w placówkach dla niemowląt (vrefikoi stathmoi), placówkach dla dzieci (vrefonipiakoi stathmoi) oraz grupach dla dzieci (paidikoi stathmoi),  które są prowadzone przez władze miejskie. Placówki te prowadzą opiekę nad dziećmi w wieku od 2 miesięcy do wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego.

Szkoła podstawowa (Dimotiko scholeio)

Kolejnym etapem edukacji jest 6-letnia szkoła podstawowa (dimotiko scholeio) dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat. 

Od roku szkolnego 2016/17 funkcjonuje jeden typ szkoły podstawowej z całodziennym rozkładem zajęć. 

2) Szkolnictwo średnie

Szkolnictwo średnie obejmuje dwa etapy nauki:

Szkoła średnia I stopnia - Gymnasio

Nauka w 3-letnim ogólnokształcącym gymnasio odpowiada szkole średniej I stopnia i jest obowiązkowa. Do gymnasio uczęszczają dzieci w wieku 12-15 lat. Ukończenie tego etapu edukacji jest warunkiem do rozpoczęcia nauki w ogólnokształcących lub zawodowych szkołach średnich II stopnia.

Równolegle do imerisio (dziennego) gymnasio działa esperino gymnasio (wieczorowe), do którego mogą uczęszczać uczniowie w wieku 14 lat i powyżej.

Szkoła średnia II stopnia - Lykeio

Geniko lub epangelmatiko lykeio (ogólnokształcąca lub zawodowa szkoła średnia drugiego stopnia) jest nieobowiązkowa. Nauka w tych typach szkół trwa 3 lata, a uczniowie rozpoczynają ją w wieku 15 lat.

 Istnieją dwa typy szkół lykeio:

  1. Geniko lykeio (ogólnokształcące)

Nauka w szkołach tego typu trwa 3 lata i obejmuje zarówno przedmioty obowiązkowe, jak i przedmioty fakultatywne o charakterze specjalistycznym.

  1. Epangelmatiko lykeio (zawodowe)   

Szkoły tego typu oferują dwa cykle nauki: cykl na poziomie szkolnictwa średniego II stopnia i fakultatywny cykl policealny, tzw. klasę przyuczającą do zawodu.

Obok dziennych szkół lykeio funkcjonują również ogólnokształcące wieczorowe szkoły esperina genika lykeia oraz zawodowe wieczorowe esperina epangelmatika lykeia.

3) Szkolnictwo wyższe

Szkolnictwo wyższe jest ostatnim poziomem systemu edukacji formalnej.  Większość programów studiów licencjackich trwa 4 lata i jest oferowana w pełnym wymiarze godzin.

Studia podyplomowe trwają od 1 roku do 2 lat, a studia doktoranckie co najmniej 3 lata.

Szkolnictwo wyższe obejmuje:

Sektor uniwersytecki (panepistimio):

  • Uniwersytety
  • Politechniki
  • Akademie sztuk pięknych.

Sektor techniczny:

  • Uczelnie techniczne (Technologika ekpaideftika idrymata)
  • Wyższą Szkołę Pedagogiczną i Techniczną (ASPETE).

Uczenie się przez całe życie

Polityka uczenia się przez całe życie w Grecji jest częścią szerszego planu rozwoju edukacji. Ustawa 4763/2020 ma na celu dalsze reformowanie struktur edukacji dorosłych i ułatwianie wdrażania dotyczącej jej polityki. Sekretariat Generalny ds. kształcenia zawodowego, szkoleń i uczenia się przez całe życie oraz młodzieży planuje politykę publiczną w zakresie edukacji dorosłych i politykę młodzieżową. Uczenie się nieformalne może prowadzić do uzyskania certyfikatów uznawanych na poziomie krajowym.  Uczenie się przez całe życie jest prowadzone przez następujące instytucje:

  1. Scholeia defteris efkairias (SDE) - szkoły drugiej szansy
  2. Institouta epangelmatikis katartisis (IEK) - instytuty kształcenia zawodowego
  3. Epangelmatikes Scoles Katartisis i Epangelmatikes scholes Mathitias - szkoły zawodowe (ESK) oraz szkoły przyuczające do zawodu (EPAS/ OAED )
  4. Kentra dia viou mathisis (KDVM) - centra uczenia się przez całe życie
  5. Kollegia - kolegia.

Ustawa 4763/2020 wprowadza Krajowy System Kształcenia i Szkolenia, który jest budowany zgodnie z wymogami na poziomach 3, 4 i 5 Europejskich Ram Kwalifikacji (EQF). Struktury uczenia się przez całe życie włączone do systemu edukacji formalnej to Szkoły Drugiej Szansy (SDE) i Instytuty Kształcenia Zawodowego (IEK). Reforma przewiduje utworzenie nieobowiązkowych szkół policealnych dla osób w wieku od 16 do 23 lat (ESK i EPAS), które zostaną włączone do systemu edukacji formalnej.

Centra kształcenia ustawicznego (KDVM) i kolegia są częścią systemu edukacji nieformalnej.