Rumunia
Informacje pochodzą z bazy National Education Systems – dostęp lipiec 2023
PODSTAWOWE INFORMACJE
Rumunia jest republiką półprezydencką. Kraj jest podzielony na 41 okręgów oraz miasto Bukareszt. Rumunia liczy 19,12 mln mieszkańców. Stolicą kraju jest Bukareszt, który zamieszkuje 1,8 mln mieszkańców. Rumunia jest członkiem Unii Europejskiej od 2007 roku. Walutą obowiązującą w kraju jest lej rumuński. Rumunia zobowiązała się do przyjęcia waluty euro oraz dołączenia do strefy Schengen w najbliższych latach.
GŁÓWNE CECHY SYSTEMU EDUKACJI
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
System edukacji w Rumunii jest pluralistyczny (szkoły publiczne lub prywatne). Nauczanie odbywa się w języku rumuńskim, w językach ojczystych uczniów należących do mniejszości narodowych lub w językach międzynarodowych. W Rumunii edukacja stanowi priorytet narodowy.
ZARZĄDZANIE I NADZÓR NAD SYSTEMEM EDUKACJI
Na poziomie krajowym system edukacji jest zarządzany przez Ministerstwo Edukacji we współpracy z innymi ministerstwami (np. Ministerstwem Finansów Publicznych w zakresie finansowania szkół) i instytucjami podległymi rządowi. Natomiast na poziomie lokalnym praca szkół jest nadzorowana przez podległe rządowi okręgowe inspektoraty szkolne.
Szkolnictwo wyższe jest koordynowane przez Ministerstwo Edukacji. Uniwersytety i inne instytucje szkolnictwa wyższego są autonomiczne i mają prawo do ustanawiania i wdrażania własnej polityki rozwoju, w ramach ogólnych przepisów obowiązującego ustawodawstwa.
ORGANIZACJA I STRUKTURA SYSTEMU EDUKACJI
DIAGRAM SYSTEMU EDUKACJI
EDUKACJA OBOWIĄZKOWA
Edukacja obowiązkowa obejmuje szkołę podstawową, szkołę średnią I stopnia i szkołę średnią II stopnia (razem 13 klas). Zgodnie z przepisami ustawy 56/2019 od września 2020 roku, ostatni rok wczesnej edukacji i opieki jest obowiązkowy. Od września 2023 roku wiek rozpoczęcia obowiązkowej edukacji zostanie obniżony do 4 lat, a od września 2030 roku do lat 3.
WCZESNA EDUKACJA I OPIEKA
Etap wczesnej edukacji i opieki obejmuje:
-
poziom tzw. przed-przedszkolny (0-3 lat)
-
edukację przedszkolną (3-6 lat), która dzieli się na grupy rocznikowe - “małą”, “średnią” i “dużą” .
Wczesna edukacja i opieka dla dzieci w wieku 0-3 lat może odbywać się w żłobkach, przedszkolach i ośrodkach opieki dziennej, zarówno państwowych, jak i prywatnych.
Edukacja przedszkolna jest realizowana w przedszkolach lub szkołach (państwowych lub prywatnych), które prowadzą grupy przedszkolne, zgodnie z tym samym programem nauczania i przestrzegając tych samych standardów krajowych.
SZKOLNICTWO PODSTAWOWE
Szkolnictwo podstawowe jest przeznaczone dla dzieci w wieku od 6 do 11 roku życia i obejmuje:
-
klasę zerową
-
klasy 1-4.
Na koniec szkoły podstawowej nie ma egzaminu końcowego ani świadectwa. Uczniowie kończący ten etap szkolnictwa przechodzą bezpośrednio do gimnazjum (klasy 5-8).
SZKOLNICTWO ŚREDNIE
Szkolnictwo średnie I stopnia lub gimnazjum obejmuje klasy 5-8. Dostęp do wyższego poziomu (szkoły średniej II stopnia) uzyskuje się po zdaniu krajowego egzaminu i dostaniu się do klasy o określonym profilu.
Szkolnictwo średnie II stopnia obejmuje klasy 9-12/13, z następującymi ścieżkami:
-
teoretyczną
-
zawodową
-
technologiczną
Szkolnictwo średnie II stopnia oferuje wszystkim uczniom możliwość specjalizacji w różnych dziedzinach - teoretycznych, zawodowych i opartych na umiejętnościach - w celu przygotowania ich do wejścia na rynek pracy i/lub kontynuowania nauki na kolejnych poziomach kształcenia.
Istnieje również możliwość uczestniczenia w minimum 3-letnim kształceniu zawodowym (kwalifikacje w zawodzie) - wybranie tej ścieżki nie zamyka możliwości korzystania z innych ścieżek na tym poziomie.
SZKOLNICTWO WYŻSZE
Szkolnictwo wyższe odbywa się w uniwersytetach, akademiach, instytutach, szkołach wyższych, zwanych instytucjami szkolnictwa wyższego. Na studia mogą zapisać się absolwenci szkół średnich z dyplomem ukończenia szkoły średniej. Warunki przyjęcia różnią się w zależności od instytucji.
Struktura szkolnictwa wyższego odzwierciedla zasady procesu bolońskiego:
-
studia licencjackie - obejmujące od 180 do 240 punktów ECTS. Trwają 3-4 lata, w zależności od dziedziny i obszaru specjalizacji
-
studia magisterskie - obejmujące od 60 do 120 punktów ECTS. Trwają 1-2 lata
-
studia doktoranckie.
EDUKACJA DOROSŁYCH
Edukacja dorosłych obejmuje programy szkoleniowe na wszystkich poziomach kwalifikacji, organizowane w sektorze publicznym lub prywatnym.
W dziedzinie edukacji publiczny Instytut Nauk o Edukacji prowadzi kursy szkoleniowe dotyczące istotnych zmian i reformowanych obszarów systemu edukacji. Centrum Zasobów Kadry Nauczycielskiej oferuje kursy doskonalenia zawodowego w zakresie systemu umiejętności zawodowych niezbędnych nauczycielowi oraz krajowych i europejskich polityk i strategii w dziedzinie edukacji.
EDUKACJA WŁĄCZAJĄCA
Edukacja włączająca odbywa się w szkołach specjalnych. Zintegrowana edukacja dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest organizowana w szkołach ogólnodostępnych.
Państwo zapewnia szereg udogodnień i wsparcia w celu zapewnienia udziału w edukacji wszystkim uczniom. Uczniowie, którzy w miejscu zamieszkania nie mają możliwości nauki w szkole, otrzymają wsparcie w postaci zwrotu kosztów transportu do najbliższej szkoły lub bezpłatnego zakwaterowania i wyżywienia w szkole z internatem, z wyjątkiem tych zapisanych do szkół ponadgimnazjalnych.
Dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi lub niepełnosprawnościami fizycznymi, edukacja może być zorganizowana w domu lub w pobliżu jednostek opieki zdrowotnej.
WYBRANE STATYSTYKI
Statystyki dotyczące ogólnodostępnych i specjalnych placówek edukacyjnych, 2018/19
|
Rodzaj placówki edukacyjnej |
Poziom ISCEDa |
Liczba placówek edukacyjnych |
|||
|
|
|
Publiczne |
Prywatne o uprawnieniach szkół publicznych |
Prywatne niezależne |
Razem |
|
Żłobki |
0 |
7 |
(:) |
22 |
29 |
|
Przedszkola, inne placówki opieki nad dziećmi |
0 |
757 |
(:) |
414 |
1171 |
|
Szkoły podstawowe |
1, 2 |
38 |
(:) |
51 |
89 |
|
Szkoły specjalne |
1, 2 |
96 |
(:) |
1 |
97 |
|
Szkoły średnie I stopnia (gimnazja) |
1, 2 |
3763 |
(:) |
54 |
3817 |
|
Szkoły średnie II stopnia - teoretyczne |
3 |
527 |
(:) |
51 |
578 |
|
Szkoły średnie II stopnia - zawodowe |
3 |
185 |
(:) |
1 |
186 |
|
Szkoły średnie II stopnia - technologiczne |
3 |
682 |
(:) |
16 |
698 |
|
Szkoły zawodowe |
3 |
58 |
(:) |
4 |
62 |
(:) nie dotyczy
a ISCED= International Standard Classification of Education
Źródło: baza National Education Systems Chapter 2.8. Statistics on educational institutions
Statystyki dotyczące liczby uczniów w placówkach edukacyjnych ogólnodostępnych i specjalnych, 2020/21
|
Rodzaj placówki edukacyjnej |
Liczba uczniów/studentów |
|
Edukacja przedszkolna |
522 579 |
|
Szkolnictwo podstawowe |
879 906 |
|
Szkolnictwo średnie I stopnia |
712 526 |
|
Szkolnictwo średnie II stopnia |
730 346 |
|
Szkolnictwo wyższe: licencjat |
359 325 |
|
Szkolnictwo wyższe: magister |
178 089 |
|
Doktorat |
23 076 |